Kunicha

Kuchicha pierwotnie zwała się Kunicą, wioskę założyli Chreptowicze w ostatnich latach XVI stulecia. Początkowo uprawiano tutaj 15 włók ziemi.[1]

W następnych wiekach być może ta wioska podupadła, nie wymienia jej na przykład opis parafii krasnoborskiej z 1784 roku, również brak o niej danych w Tabelli Miast i Wsi z 1827 roku, pojawia się za to podczas akcji oczynszowania chłopów w dobrach sztabińskich w 1819 roku[2] oraz na mapie z lat trzydziestych XIX stulecia, lecz jako bardzo małe skupisko domów. W wykazie wsi uwłaszczonych w latach 1855-1864 pojawia się wioska Kupichy, zapewne właśnie chodzi o tę miejscowość, uwłaszczono tutaj 16 gospodarzy na 534 morgach ziemi.[3] Opis z 1884 roku przedstawia taki obraz miejscowości: gmina Sztabin, parafia Krasnybór, odległość 20 wiorst od Augustowa, ma 12 domów, 113 mieszkańców.[4]

W 1921 roku istniało tutaj 13 domów i 83 mieszkańców, miejscowość należała do gminy Sztabin.[5] W latach 1927-1938 przeprowadzano prace komasacyjne i scaleniowe gruntów rolniczych.[6]

Pogorzałe (część wsi Kunicha)

Gdy w końcu XVI wieku Iwan Adam Chreptowicz zakładał w tym terenie nowe wioski zamieszkali w nich głównie chłopi, ale nie tylko. Zamieszkali tutaj również bojarzy, czyli drobni rycerze pochodzenia ruskiego. Według J. Wiśniewskiego ci bojarzy zamieszkali właśnie tutaj, pierwotnie ta miejscowość zwała się Dyle.[7]

W miejscu dawnej osady bojarskiej w 1855 po śmierci Karola Brzostowskiego powstało duże gospodarstwo liczące ponad 56 mórg (według Słownika Geograficznego 62 morgi), było to największe gospodarstwo powstałe w ramach uwłaszczenia ziemi w dobrach Brzostowskiego.[8] Po roku powstała nowa osada zwana Pogorzałe.

W okresie międzywojennym Kolonia Pogorzałe miała 2 domy i 12 mieszkańców (stan na rok 1921).[9]


[1] Wiśniewski J, Dzieje osadnictwa...., s. 157.

[2] Ryżewski G, Dzieje...., s. 155.

[3] Słownik Geograficzny...., tom XII, s. 48.

[4] Słownik Geograficzny, tom IV, s. 876.

[5] Skorowidz miejscowości...., s. 7.

[6] 63/33/0/56 [...]scalenie gruntów wsi Kunicka gminy Sztabin [korespondencja, opis obszaru, protokoły, orzeczenia, wykazy uczestników, deklaracje, wykaz stanu posiadania, projekt podziału wspólnot] 1927-1933, 1938; 1927-1938

[7] Wiśniewski J, Dzieje osadnictwa...., s. 157.

[8] Ryżewski G, Dzieje....., s. 188.

[9] Skorowidz miejscowości...., s. 7.